31.Ընդգծված բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր մեկական բառերով:
Փոքր Ասիայի Եփեսոս քաղաքում հարյուր քսան տարի շարունակ մի տաճար էին կառուցում` բուսականության և պտղաբերության աստվածուհի Արտեմիսի տաճարը: Լիդիական Կրեսոս թագավորը Արտեմիսի տաճարին սյուներ էր նվեր տվել(նվիրել): Աստվածների պատկերներով մարդու հասակ ունեցող բարձրաքանդակները զարդարում էին սյուները: Կրեսոսը Եփեսոսյսւն Արտեմիսին մի ուրիշ բարձր արժեք (թանկարժեք) ունեցող նվեր էլ էր ընծա բերել(նվիրել)` կովերի` ոսկուց ձուլած(ոսկեձուլ) դրոշմապատկերներ:
Երբ աշխարհի յոթ հրաշալիքներից մեկը համարվող այդ տաճարի շինարարությունն ավարտին հասավ(ավարտվեց), գարմանք ու հիացմունք առաջացրեց(ապշեցնել) բոլոր նրանց մեջ, ում վիճակվեց տեսնել մարմարից կերտված(մարմարակերտ), նուրբ գեղեցկություն ունեցող(նրբագեղ) շինությունը: Մ. թ. ա. 356 թ. Եփեսոսի բնակիչ ոմն Հերոստրատոս, ցանկանալով իր անունն անմահացնել, կրակի մատնեց նշանավոր սրբավայրը: Նրա հանցագործությունը բոլորին զայրացրեց: Փոքր Ասիայի բոլոր պետությունները միասին որոշեցին մոռացության տալ(մոռանալ) Հերոստրատի անունը: Պատմություն գրողները(պատմագիր) նույնիսկ տաճարի հրդեհի մասին գրելիս իրավունք չունեին հրդեհողի անունը նշելու: Բայց հին աշխարհի որոշ հեղինակներ, այնուամենայնիվ, պահեցին ոճիրը գործողի(ոճրագործ) անունը:
32. Տրված բաղադրյալ բառերի իմաստներն արտահայտի՛ր բառակապակցություններով:
Մատնաչափ-մատի չափ
կիսագունդ- կես գունդ
անհարթ-ոչ հարթ, ոչ սահուն
անտեսանելի-տեսողությանն անմատչելի
ինքնաշարժ- ինքն իրան շարժվող
սկզբնական-ամենից առաջ եղած
արևմտաեվրոպական-արևմտյան եվրոպական մաս, աստղադիտարան-աստղեր դիտելու տեղ
համաշխարհային-Ամբողջ աշխարհին վերաբերող
հավասարաչափ- հավասար չափ ունեցող։
33. Ա շարքի նախածանցներից յուրաքանչյուրը բոլոր հնարավոր ձևերով բաղադրի՛ր Բ շարքի բառերի հետ:
Ա Անդր, հակ, համ, ենթ, նախ, ներ, պար, վեր, տար, փոխ:
Բ. Կովկաս, (հ)արձակ, տարած, դարձ, դնել (դրել), կշիռ, մուծել, փակել, կանգնել, աշխարհ(իկ):
համարձակ
ներդնել
Անդրադարձ
Հակակշիռ
Վերադարձ
Փոխադարձ
Համատարած
Ներդնել
Ներմուծել
Ներաշխարհ
Պարփակել
34. Տրված բաղադրյալ բառերից նոր բառեր կազմի՛ր` այլ արմատ կամ ածանց ավելացնելով:
Օրինակ`
ժառանգական — ժառանգականություն, տեխնիկական -գիտատեխնիկական:
Մարդկային-մարդկություն նյարդային բևեռային, ծայրահեղ-ծայրաբևեռ ծայրային,
ստամոքսային-ստամոքսախոց գագաթնային, գիտակցություն-գիտունի ցանկություն,
ակնաբույժ-ատմանաբույժ ակնափոս
մթնոլորտ- քարոլորտ ջրոլորտ
որոշում-որոշել, հեռացում,
ընդհատ-անընդհատ
, օրինաչափ-հավասարաչափ երկրաչափ օրինաչափություն
, ձեռնարկ-ձեռնարկել ձեռնարկություն
,մանրէ- մանրէաբան
, փոխանակություն-նկարչություն գործողություն երաժշտություն
35. Կետերը փոխարինի՛ր փակագծում տրված բաղադրիչներից կազմված համապատասխան բաղադրյալ բառերով:
Հողն ինքնամաքրելու(ինքն, մաքուր, ել) … (հատուկ, ություն)հատկություն ունի: Դա չի նշանակում, թե կարելի է նրան չափազանց (չափ, անց) շատ ծանրաբեռնել (ծանր, բեռն, ել) օրգանական (օրգան, ական) և (ան, օրգան, ական)անօրգանական (թափ, ոն), թափոններում(բնակ, վայր) բնակավայրում հավաքված (կենցաղ, ային)կենցաղային աղբով, որովհետև հոդի հնարավորությունները(հնար, ավոր, ություն) նույնպես(նույն, պես)անսահման (ան, սահման) չեն: Իսկ թափոններով (թափ, ոն) աղտոտված (աղտ, ոտ, (վ)ած) հողը սպառնում է…. (հիվանդ, ություն) հիվանդությունների առաջացման պատճառ դառնալ:
… (գետ, տեխնիկա, ական)… (առաջ, ընթաց) հետ մարդիկ պիտի մտածեն արտաքին (մեջ, վայր) … (պահ, պան, ություն) … միջոցներ ստեղծելու մասին: